2019 Avrupa Parlamentosu seçimlerine Yeşil Dalga olarak adlandırılan iklim eyleminin siyasi gündeme sıkıca yerleşmesi damgasını vurdu, ancak yeni seçimler yaklaşırken iklim aktivistleri son 5 yıl hakkında ne düşünüyor?
REKLAMAvrupa'nın geleceğini tayin edecek Avrupa Parlamentosu seçimleri öncesi bir çevreci akitivist sokaktaki yaşlı bir kadına elindeki broşürü uzatarak "Seçimler yaklaşıyor" diyor.
Avrupa Birliği'nin başkenti Brüksel'de iklim değişikliği ve biyolojik çeşitlilik kaybı gibi çevresel sorunlara dikkat çekmek amacıyla kurulmuş olan uluslararası sivil itaatsizlik hareketi 'Extinction Rebellion' kolu ise Avrupa Parlamentosu'na sadece birkaç metre mesafede bulunan Jean Rey Meydanı'nda protestolarını yoğunlaştırmış durumda.
Yaklaşık iki ay sonra 400 milyondan fazla Avrupalı sandık başına giderek Avrupa Parlamentsu'nda kendilerini temsil edecek parlamenterleri tayin edecek.
Bir çevre hareketi platformu olan United for Climate Justice de Brüksel'de protesto gösterisi düzenleyen diğer bir hareket.
Platformun sözcüsü Dr. Angela Huston Gold, "Talebimiz fosil (yakıt) sübvansiyonlarının derhal durdurulması. Zira Avrupa'nın iklim krizinin körüklenmesinde tarihsel ve güncel olarak oynadığı rolün farkına varması için yapabileceği en az şey budur." diyor.
2019'da Avrupa Yeşil Dalgası'nda neler oldu?
2019'daki Avrupa Parlamentosu seçimleri öncesi Avrupa Yeşil Dalgası hareketi zirvedeki günlerini yaşıyordu.
Greta Thunberg'in öncülük ettiği lise grevleri iklim eylemini siyasi gündeme de taşımıştı.
Yeşiller bir Avrupa seçiminde şimdiye kadarki en iyi performanslarını sergileyerek birçok Avrupa kentinde anketlerde en üst sıralarda yer aldı ve parlamentoda 71 sandalyeye sahip oldu.
Greta Thunberg'in başlattığı okul grevleriyle tanınan küresel gençlik hareketi Fridays for Future (Gelecek için Cumalar) aktivistlerinden Laila Kriechbaum Euronews Green'e yaptığı açıklamada "Sayımız çok fazlaydı, sesimiz yüksekti ve birlikteydik." diyor.
Avusturyalı Kriechbaum 2019'daki lise grevlerine katıldığında 16 yaşındaymış. Şimdi ise Gelecek İçin Cumalar'ın ulusal organizatörü rolünü üstlenmiş durumda.
"Yeşil dalganın tüm Avrupa'yı nasıl sardığını ve bu kadar büyük bir etki yarattığını görmek, gençlerin neler yapabileceğini görmek son derece güçlü bir duyguydu." diyen Kriechbaum, "Bu da aylarca iklim grevi üstüne iklim grevi ve yıllarca devam eden bir ivme ve güç yarattı." ifadesini kullanıyor.
Avrupa Birliği Yeşil Anlaşması nedir?
Bu enerjiden yararlanan AB, sera gazı emisyonlarını azaltmak, yenilenebilir enerjiye yatırım yapmak ve sürdürülebilir büyümeyi teşvik etmek gibi önlemler yoluyla bloğu 2050 yılına kadar iklim açısından nötr hale getirmeyi amaçlayan iddialı bir yasama stratejisi olan Avrupa Yeşil Anlaşmasını uygulamaya koydu.
Çvresel sorunlara karşı mücadele eden, Avrupa'nın en büyük çevre örgütlerinden Friends of the Earth Europe'taz Julie Zalcman, "Başlangıçta görevin ilk bölümünden hala umutluyduk, ve bazı başarılar da elde ettik". diyor.
Zalcman, yenilenebilir enerjiyi 2030 yılına kadar bloğun enerji karışımının yüzde 45'ine yükselterek AB'nin Rus fosil yakıtlarına olan bağımlılığını azaltmayı amaçlayan REPower AB stratejisine işaret ediyor.
AB ormansızlaşmayı azaltmak istiyor
Greenpeace Avrupa ayrıca bazı sağlam politikalar uygulandığına da inanıyor. Örnek olarak ormansızlaşma yasasını gösteriyor.
Grubun basın sorumlusu John Hyland, "Bu çok uzun zamandır istediğimiz bir şeydi." diyor.
AB ile ticaret yapan ithalatçı ve ihracatçılar, Aralık 2024'ten itibaren ormansızlaşmayla yüksek derecede ilişkili ürünler olan kakao, kahve, kauçuk, palmiye yağı, soya, sığır eti ve ahşap gibi ürünlerin yakın zamanda ormansızlaştırılmış alanlardan gelmediğini ya da ormanların bozulmasına neden olmadığını kanıtlamak zorunda olacak.
Ancak bu yasaya karşı son dönemde hızla artan muhalefet AB'de değişen siyasi rüzgarların bir sembolü gibi gözüküyor. Kabul edildiğinde yeşil bir başarı olarak kutlanan Ormansızlaşma Yasası'nın uygulanmasının ertelenmesi için çok sayıda AB ülkesi çağrıda bulunuyor.
REKLAMAvrupa neden yeşil bir tepkiyle karşı karşıya?
'Yaşlı kıta'da 2019'dan bu yana ruh hali oldukça değişmiş durumda. Yeşiller Partisi anketlerde geriliyor ve aşırı sağ yükselişte.
Çiftçilerin protestoları ve yaklaşan seçimlerden endişe duyan siyasetçiler, geçmesine kesin gözüyle bakılan iklim mevzuatı aniden tehdit altına girmesine neden olmuş durumda.
İklim kampanyası yürütenler ve aktivistler arasında ilerleme kaydedildiğine ve zorlu mücadeleler sonucunda bazı kazanımlar elde edildiğine dair bir his var, ancak bunlar yeterli değil.
2023 AB İklim Eylemi raporu da bu kanıyı destekliyor: "AB ve üye devletlerinin, 2030 yılına kadar yüzde -55 net sera gazı azaltım hedefine ve 2050 yılına kadar iklim nötrlüğüne ulaşma yolunda kalabilmek için uygulama çabalarını önemli ölçüde artırmaları ve emisyon azaltımını hızlandırmaları gerekmektedir."
Bu arada küresel sıcaklıklarda rekorlar kırılmaya devam ediyor.
REKLAMMart ayı üst üste küresel sıcaklık rekorunun kırıldığı 10. ay oldu, kuraklık Katalonya, Sicilya ve Avrupa'nın diğer bölgelerini etkisi altına aldı. Orman yangını sezonuna girerken kıta genelinde giderek daha sıcak geçen yaz aylarında yangınların daha da şiddetlenmesine kesin gözüyle bakılıyor.
İklim aktivistleri Avrupa seçimleri öncesinde harekete geçiyor
Peki Avrupa'nın ve dünyanın geleceği için böylesine önemli bir anda, aktivistler haziran ayındaki seçimler öncesinde ne yapıyor?
Extinction Rebellion'ın politikacılar üzerinde baskı oluşturmak amacıyla kargaşa yaratmak üzerine bir protesto hareketi güdüyor. .
Bu ayın başlarında Brüksel'de düzenlenen protesto, 12 Avrupa ülkesindeki grupları kapsayan yeni bir kampanyanın lansmanının bir parçasıydı. AB Fosil Sübvansiyonlarını Durdur hareketi, Avrupa seçimleri öncesinde protestolarını ve blokajlarını arttıracağını söylüyor.
"Yolları kapatmanın aptalca olduğunu görüyoruz, değil mi? Bu çok açık," diyor hareketin sözcüsü Dr. Huston Gold ve ekliyor: "Ancak daha da açık olan şey, hükümetin geleceğimizi yok eden bu suç endüstrilerini sübvanse etmeye devam etmesidir."
REKLAMFridays for Future ayrıca 19 Nisan'da küresel bir iklim grevi çağrısı yaparak kitlesel protestolar planlıyor ve daha fazlası da yolda.
Kriechbaum insanları harekete geçirmek ve motive etmek için umut mesajını kullanmak istiyor.
"Kaybedecek neyimiz olduğuna, neyin tehlikede olduğuna ve neler olabileceğine bir bakın" diyen aktivist, "Oyumuzu kullanırsak, özellikle de yeterince temsil edilmeyen gençler olarak, bunu önleyebiliriz." ifadelerini kullanıyor.
Greenpeace Avrupa ve Friends of the Earth Europe gibi kampanya grupları için mücadele Brüksel'de lobicilik yaparak ve değişimin öncülerini etkileyerek devam ediyor.
Greenpeace Avrupa'da iklim ve enerji kampanyası yürüten Silvia Pastorelli, "İklim eylemini önemsemek ve eylemi görmenin bir yolunu bulamamak son derece iç karartıcı olabilir" diyor.
REKLAM"Bu yüzden en iyisi her zaman sürece dahil olmak ve kararları alan kişiler üzerinde doğrudan baskı kurmaktır." diyerek seçim öncesi faaliyetlerini özetliyor.